İkinci el otomobilde fırsatçılık suni fiyat artışlarına neden oluyor

Tüm dünyayı etkileyen koronavirüs pandemisiyle birlikte arz ve talep dengeleri şaştı. Çip sorununun da ortaya çıkmasıyla birlikte otomotiv sektöründe üretim ağır yara aldı. Fabrikalar üretim hatlarını durdururken çip tedariğinde sorun olması nedeniyle de birçok otomobilin üretimi yarım kaldı.

Piyasada sıfır otomobil bulmak zorlaşırken bir de bayilerin aksesuar dayatması nedeniyle fiyatlar daha da yükseldi. Multimedya, krom aksesuar, seramik kaplama, koltuk koruma, cam filmi gibi müşterinin talep etmediği ekstraları da otomobillere koyan bayiler fiyatları 20-30 bin lira daha artırmış oldu.

Sıfır otomobil bulmanın zorlaştığı ortamda ikinci el piyasasında ise isteyen istediği fiyatı yazmaya başlayınca fiyatlar birden bire tavan yaptı.

SIFIRI YOK, İKİNCİ ELİ ÇOK

Sıfır otomobil bayide bulunamayınca düşük kilometreli ikinci el ya da genelde galericiler tarafından satın alınıp, plakası olup ancak hiç yol gitmemiş olan sıfır kilometre otomobiller ilgi görmeye başladı. Yılbaşının yaklaşması ve otomobilin yatırım aracına dönüşmesi de fiyatları yükseltti. Al-satçı olarak bilinen ve galerici gibi davranan kişiler de piyasanın yükselmesinde büyük etki sahibi oldular.

“FIRSATÇILIKTIR, TEFECİLİKTİR”

Erol Şahin – EBS Danışmanlık Genel Müdürü

İkinci el otomobil piyasasındaki fiyat artışlarını yorumlayan EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin “Yeni araç yok, tedarik sıkıntısı var. Sadece çip değil, ham maddeden de kaynaklanan sorunlar var. Mevlana’nın bir sözü vardı “Karanlığa küfredeceğine bir mum da sen yak”. Herkes küfrediyor ama kimse mum yakmıyor. 100 ikinci el otomobilin 60’ını vatandaş alıp satıyor. İnsanlar kendi aralarında satış yapıyor. Asıl fiyatı artıran vatandaşın bizzat kendisi. Kur 10 kuruş artarken fiyat katlanarak artıyor. Artan fiyattan da vatandaş şikayetçi ama yüksek fiyattan satıyor. Vatandaş bu işi yatırıma da çevirdi. Her sektör otomotiv konuşuyor. Pazar büyümüyor aslında pazar küçülüyor. İkinci elde 7.5-8 milyon ikinci el otomobil satılıyor. İkinci el pazarında eylül ayı bazında baktığımızda son 12 ayın 11 ayını ikinci el otomobil pazarı küçülerek geçirdi. Ekim ayında sadece yüzde 8’lik büyüme var ama bu da tüm yıla etkisi çok küçük, önemsiz bir artış. Pazar küçülürken fiyatlar artıyor. Fiyatların artmamasını beklemek saflık olur. Günlük fiyat artışları fırsatçılıktan kaynaklanıyor.” dedi.

“ESNAFIN SERMAYESİ BELLİDİR”

Şahin “Esnafın sermayesi bellidir, onu döndürmek zorundadır. Stokçuluk yapacak kapasiteye sahip değil esnafımız. Ama şahıslar fiyatları sürekli yukarı taşıyor ve manipüle ediyor. Bunun adı düpedüz tefeciliktir.” açıklamasında bulundu.

İKİNCİ ELDE PAZAR DARALIYOR

İkinci el piyasasında pazar daralması olduğunu belirten Şahin “İkinci elde pazar daralıyor. Galerici aracı satarken takasla otomobil alır, elinde yeni bir araç olmuş olur. Filolar 0-3 yaş aralığında satış yapıyordu. Filolar yeni araç almayınca stoklar azalınca esnafa kaynak girişi azaldı. Esnaf da piyasadan araç toplamaya başladı. İkinci el otomobillere teklif verilen sitelerde de alımlar devam ediyor ama çok da büyük değil. Aslına bakıldığında ikinci el otomobil piyasasında fiyatlar yükselse de satış sayısı azalış gösteriyor.” yorumunu yaptı.