Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi: Su sorunu geçici bir kriz değil

Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi, Ankara’nın susuzluk sorunu şu şekilde özetledi;

Su sorunu sadece yaz aylarında gündeme gelen geçici bir kriz değildir; bu bir planlama ve yönetişim sorunudur. Su krizine karşı etkin bir çözüm üretilemiyor

TÜİK verileri kişi başına günlük su tüketiminin 246 litreye çıktığını gösteriyor. Bu rakam OECD ortalaması olan 160 litrenin yaklaşık %50 üzerinde. Bu durum, krizin sadece bireysel tüketimle değil, yapısal bir yönetim zaafı olduğunu gözler önüne seriyor

Ankara’nın su kaynakları üzerindeki en büyük yük; büyük ölçekli tarımsal sulama alanları, organize sanayi bölgeleri, kimya, tekstil ve gıda gibi yüksek su tüketimli sanayi kolları, kamu kurumları ve yeşil alan sulamaları gibi büyük kullanıcı gruplarından kaynaklanmaktadır

TÜİK`in 2023 verilerine göre, Ankara`daki toplam su tüketiminin yaklaşık %22`si sanayi sektörüne gitmektedir. Özellikle OSTİM, İvedik ve ASO gibi OSB`lerde faaliyet gösteren su yoğun sektörlerin günde yüzbinlerce metreküp su tükettiği bilinmektedir. Buna rağmen, bu tüketimin boyutları şeffaf biçimde paylaşılmamakta ve bu alanlara yönelik caydırıcı tarife ya da denetim uygulamaları hayata geçirilmemektedir

Belediyeye ait yapıların su kullanımı da çoğu zaman kontrolsüz ve denetimsizdir. Kent genelinde park, bahçe ve refüj sulamalarında hâlâ içme suyu kullanılmakta; gri su sistemleri ve yağmur suyu toplama uygulamaları yaygınlaştırılamamaktadır. Ayrıca belediyeler de dahil olmak üzere birçok kamu idaresi özellikli ve ayrıcalıklı konut bölgelerinde yapay göletler ve havuzlar oluşturmakta, aynı şekilde doğal alanlarda yapay kanallar inşa etmekte ve süreklileşen bir su israfının yanında taşkın gibi çeşitli doğal afetlere davetiye çıkarmaktadır

Ankara Büyükşehir Belediyesi`nin hazırladığı “Kuraklıkla Mücadele Eylem Planı” gibi önemli belgeler olmasına rağmen, bunlar uygulamaya dönük somut, bağlayıcı ve sürekli araçlara dönüşememektedir. Su yönetimi hâlâ kurumlar arasında parçalı bir yapıdadır ve merkezi ile yerel yönetimler arasında gerekli eşgüdüm sağlanamamaktadır.

Özellikle sanayi yatırımlarının su kullanımı üzerindeki etkisinin kamuoyundan gizlendiği, su zamlarının ise yalnızca konut kullanıcılarına yansıtıldığı belirtilirken, gerçekçi ve adil bir su yönetimi için büyük kullanıcı gruplarına yönelik şeffaflık ve yaptırım mekanizmalarının oluşturulması gerekir